Shadow library

Logo Library Genesis
Mural ze stylizowanym logiem SciHub na miasteczku studenckim w Meksyku

Shadow library (dosł. biblioteka w cieniu, podziemna biblioteka[1], biblioteka-cień[2]) – internetowa baza danych umożliwiająca jej użytkownikom dostęp do treści publicznie nieudostępnianych, często wbrew zapisom prawa własności intelektualnej. Zasoby shadow libraries najczęściej obejmują treści obwarowane wcześniej przez paywall, objęte prawem autorskim bądź niedostępne do publicznego odczytu z innych powodów[3]. Biblioteki tego typu najczęściej zawierają cyfrowe wersje książek i innych typów tekstów pisanych; ponadto w niektórych shadow libraries przechowuje się i udostępnia inne rodzaje mediów cyfrowych, jak oprogramowanie, muzykę czy filmy.

Do najpopularniejszych shadow libraries należały bądź należą Anna's Archive(inne języki) (klasyfikowane w mediach jako shadow library, stanowiące w rzeczywistości zbiór metadanych, wyszukiwarkę plików w innych bazach oraz interfejs[4][5]), Library Genesis[6], Sci-Hub[6] oraz Z-Library; wszystkie wymienione biblioteki zaprojektowano w celu umożliwienia darmowego dostępu do książek i publikacji akademickich[7].

  1. Hakerka w słusznej sprawie [online], www.pcformat.pl [dostęp 2024-08-14].
  2. Mirosław Filiciak, Tekst jako plik. Techno-społeczne wymiary czytania na przykładzie przemian procesów dystrybucji tekstów, „Teksty Drugie” (6), 2012, s. 258–269, ISSN 0867-0633 [dostęp 2024-08-14] (pol.).
  3. Claire Woodcock, ‘Shadow Libraries’ Are Moving Their Pirated Books to The Dark Web After Fed Crackdowns [online], Vice [dostęp 2023-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-29] (ang.).
  4. Ernesto Van der Sar, „Anna’s Archive” Opens the Door to Z-Library and Other Pirate Libraries [online], TorrentFreak [dostęp 2023-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-04] (ang.).
  5. Ernesto Van der Sar, Telegram Copyright Takedowns Breed a Hydra of Z-Library Bots [online], TorrentFreak [dostęp 2023-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-10] (ang.).
  6. a b Gabriel Gardner, Stephen McLaughlin, Andrew Asher, Shadow Libraries and You: Sci-Hub Usage and the Future of ILL, Association of College and Research Libraries, 2017 (ang.), materiał konferencyjny.
  7. Ernesto Van der Sar, „Anna’s Archive” Opens the Door to Z-Library and Other Pirate Libraries * [online], TorrentFreak [dostęp 2023-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2023-01-04] (ang.).

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search